İşte baharın müjdeleyicisi Hıdırellez geldi, hoş geldi... Çocukluğumdan hiç unutmadığım bir anıdır Hıdırellez... Okullarda pikniklerin başlangıç zamanıdır. Eski zamanları çocukluğumu hatırlayınca da herkes bir şeyler hazırlar, kırlara giderdik...
Hıdırellez, baharın gelişini müjdeleyen, doğanın uyanışını ve yeniden doğuşunu kutlayan önemli bir gelenektir. Adeta bir bayram havasında, Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, Özbekistan, Kazakistan gibi Türk ve Müslüman ülkelerde kutlanır. Her yıl 6 Mayıs'ta Hızır ve İlyas peygamberlerin buluşması olarak kabul edilir.
Hıdırellez'in kökenleri, İslam öncesi döneme kadar uzanır ve çeşitli inançlar ile ritüellerle şekillenir.
Hıdırellez'in önemli ritüellerinden biri, gül ağacına dilek asma veya altına gömme geleneğidir. 5 Mayıs akşamı ezan vakti, gül ağacında dileklerin dileme zamanı olarak kabul edilir. Gül dallarına genellikle paralar asılır ve dilekler, kağıda yazılıp resimlendikten sonra asılabilir ya da gül ağacının altına çizilebilir. Hıdırellez sabahı, 6 Mayıs'ta, asılan dilekler erkenden toplanır. Gül ağacında dilek tutarken, dileklerin yanı sıra bir de dua okunması gelenektir. Hıdırellez dilek duası, dilekler gül ağacına asıldıktan sonra yapılır ve bu duaların kabul olacağına inanılır. Hızır ve İlyas peygamberler, bereketi, sağlık ve mutluluğu simgelerler. Bu nedenle Hıdırellez, insanların dualarını dile getirerek, dileklerini gerçekleştirmeyi umut ettikleri önemli bir zaman dilimidir. Bu ritüelleri gerçekleştiren herkesin dilekleri ve dualarının kabul olmasını diliyorum.
Hıdırellez kutlamaları, genellikle açık havada ve çeşitli etkinliklerle rengarenk geçer. İnsanlar, piknikler düzenler, ateşler yakar, sembolik olarak temizlenme ve yenilenme adına denizlere, nehir ve göl kıyılarına akın ederler. Sabahın erken saatlerinde doğaya çıkan insanlar, doğanın uyanışını ve taptaze yeşillikleri seyrederek baharın gelişini karşılarlar. Dileklerin kabul olacağına inanılan bir gün olduğu için de insanlar özel dileklerde bulunurlar.
Hıdırellez Gelenekleri
Hıdırellez'e özgü gelenekler arasında mayıs ayının ilk sabahı denize girmek, dilek tutmak için ateşin üzerinden atlamak, yeşillikler arasında yürüyüş yapmak gibi uygulamalar yer alır. Özellikle bazı yörelerde, hasat zamanı ve verimliliği artırmak amacıyla tarlaların ve bahçelerin sulanması gibi tarımsal ritüeller de gerçekleştirilir.
Hıdırellez, sadece doğanın uyanışını kutlamak demek değildir, aynı zamanda toplumsal dayanışma göstergesidir. Çocuklar için de büyük bir heyecan ve eğlence kaynağıdır.
Hıdırellez kutlu olsun, dilekleriniz kabul olsun... Doğanın uyanışıyla, yenilenme ve bereketiniz bol olsun.
