2022 yılında yayımlanan bu analiz, 18 ila 59 yaşları arasında erken iskemik felç geçirmiş yaklaşık 17.000 kişi ile felç geçirmemiş 600.000’den fazla bireyin genetik verileri incelenerek gerçekleştirildi.
48 farklı çalışmanın dahil edildiği bu büyük çaplı analizde, ABO kan gruplarının erken felç riskinde önemli bir belirleyici olduğu saptandı.
Çalışmanın Öne Çıkan Bulguları:
-
O kan grubundaki bireyler, diğer gruplara kıyasla yüzde 12 daha düşük risk taşıyor.
-
B kan grubunun ise her yaş grubunda felç geçirme riskini yaklaşık yüzde 11 artırdığı gözlemlendi.
-
AB grubuna ilişkin veriler daha değişken ve popülasyona göre farklılık gösteriyor.
-
A kan grubuna sahip bireylerin 60 yaşından önce felç geçirme riski yaklaşık yüzde 16 daha yüksek.
NEDEN RİSK ARTTI BİLİNMİYOR
Maryland Üniversitesi’nden araştırma ekibinin başındaki nörolog Dr. Steven Kittner, “A kan grubunun felç riskini neden artırdığı henüz tam olarak bilinmiyor” derken, bu durumun muhtemelen pıhtılaşma süreçlerinde görevli kan proteinleriyle ilişkili olduğunu belirtti. Araştırma, A grubunu kodlayan genlerin, pıhtı oluşumunu etkileyen biyolojik faktörlerle bağlantılı olabileceğini ve bu durumun, damar içinde pıhtı oluşumu riskini artırarak erken felç ihtimalini yükselttiğini gösterdi.
YAŞ FAKTÖRÜ
Araştırmacılar ayrıca, 60 yaş üstü bireylerde A grubu ile felç riski arasında anlamlı bir bağlantı olmadığını saptadı. Bu da, erken felçlerin oluşum mekanizmasının geç yaşta görülen felçlerden farklı olabileceğini düşündürüyor. Genç bireylerdeki felçlerin daha çok pıhtılaşmaya bağlı nedenlerden, yaşlı bireylerde ise ateroskleroz gibi damar sertliği kaynaklı nedenlerden geliştiği ifade ediliyor.
Uzmanlar, A grubundaki bireylerde görülen %16’lık risk artışının istatistiksel olarak anlamlı olduğunu ancak klinik açıdan mütevazı bir etki yarattığını vurguluyor. Dr. Kittner’a göre, bu bulgu A grubuna sahip bireylerin rutin bir taramaya alınmasını gerektirecek düzeyde değil. Asıl öncelik, yüksek tansiyon, diyabet, sigara kullanımı ve obezite gibi değiştirilebilir risk faktörlerinde olmalı.
Araştırmaya katılan bireyler ağırlıklı olarak Kuzey Amerika, Avrupa, Japonya, Pakistan ve Avustralya gibi bölgelerden gelirken, çalışmanın %65’i Avrupalı katılımcılardan oluştu. Gelecekte farklı etnik kökenleri içeren araştırmalarla bu bağlantıların daha net anlaşılması bekleniyor.
A kan grubu, erken yaşta felç geçirme riski açısından istatistiksel olarak en yüksek grubu oluştururken; O grubu, koruyucu bir faktör olarak öne çıkıyor. Ancak uzmanlar, kan grubunun yalnızca bir risk belirteci olduğunu, yaşam tarzı ve kronik hastalıkların felç riskini çok daha fazla etkilediğini vurguluyor
