Kamuoyunda “Zeytinlik Yasası” olarak bilinen ve enerji ile madencilik faaliyetlerini kapsayan Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda kabul edildi. Yapılan bu düzenleme, çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) süreçlerini sıkılaştırırken, zeytinlik alanlarda yürütülecek maden faaliyetlerine yönelik de yeni kuralları beraberinde getirecek.
ÇED OLUMSUZSA YATIRIM BAŞLAYAMAYACAK
Yeni yasayla birlikte, kanun metninden "ÇED gerekli değildir kararı" ibaresi çıkarıldı. Artık çevreyi etkileyen tüm projeler için “ÇED olumlu kararı” alınması zorunlu hale getirildi. Olumlu ÇED kararı bulunmayan projelere onay, izin, teşvik, ruhsat ya da yapı kullanma izni verilmeyecek. ÇED süreci, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülecek. Süreçte ilgili kurumlar görüşlerini en geç 3 ay içinde sunacak, talep edilmesi durumunda ise sadece 1 ay ek süre tanınacak.
Kanunla Maden Kanunu’nda da değişiklik yapıldı. "Çevre ile uyum teminatı" tanımı ruhsat bedeli kapsamından çıkarıldı. Bunun yerine rehabilitasyon için ayrı bir bedel alınacak. Yeni ruhsat bedelleri ruhsat süresi, madenin içeriği, işletilen saha sayısı ve alan büyüklüğü gibi kriterlere göre belirlenecek ve her yıl ocak ayı sonuna kadar tahsil edilecek. Bu bedelin yüzde 30’u Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) bütçesine, yüzde 70’i ise genel bütçeye aktarılacak.
MADENCİLİĞE SINIRLI İZİN VERİLECEK
Yasa ile elektrik ihtiyacına yönelik sınırlı madencilik faaliyetlerine zeytinlik alanlarda izin verilebilecek. Madencilik yapılacak alanlarda zeytin ağaçlarının taşınması veya eşdeğer yeni zeytinliklerin oluşturulması zorunlu olacak. Ağaçların taşınmasının mümkün olmadığı hallerde, kamu yararı dikkate alınarak madenciliğe izin verilebilecek. Aralarında biyolog ve ziraat mühendislerinin bulunduğu uzman görüşleriyle belirlenen eşdeğer büyüklükteki alanlara zeytin ağaçları dikilecek.
AK Parti’nin Genel Kurul’da verdiği önergeyle, taşınan zeytin ağaçlarından beklenen verim alınamazsa, her ağaç için ilave bir ağaç dikilmesi de zorunlu hale getirildi. Ayrıca yeni zeytinlik sahaları, mümkün olduğunca aynı il ya da ilçe sınırlarında kurulacak.
REHABİLİTASYON BEDELİ 2 KAT ARTACAK
Yeni düzenlemeyle birlikte madencilik faaliyetlerinin yürütüldüğü zeytinlik alanlarda rehabilitasyon bedelleri iki katı olarak tahsil edilecek. Çevreyle uyum teminatlarını daha önce teminat mektubu ile sunan yatırımcılara ise bu teminatı 1 yıl içinde nakit olarak yatırma zorunluluğu getirildi. Süre sonunda ödeme yapılmaması halinde, teminat mektupları nakde çevrilerek rehabilitasyon hesabına aktarılacak.
