Tarihi İpek Yolu üzerinde yer alan Nallıhan’da, ipekböceği üretimi geleneksel yöntemlerle devam ediyor. Yüzyıllardır ilçede sürdürülen ipek üretimi, kadınların elinde bir sanata dönüşerek Nallıhan’ın kültürel zenginliklerinden biri olarak varlığını sürdürüyor.
Bölgede yetiştirilen ipek ipliği sayesinde, başta kadınlar olmak üzere birçok usta, iğne oyasında kendilerini geliştirerek bölgeye özgü teknikler geliştirdi. İlçede üretilen saf ipek iplikle ortaya çıkan iğne oyası ürünleri, hem el emeğinin hem de kültürel mirasın ince detaylarla birleştiği nadide eserlerden bir tanesi. Haber sitemize konuşan Nallıhanlı kadınlar, üretimden satışa kadar titizlikle yürütülen bu süreç, hakkında önemli bilgiler verdi.
BÖCEKTEN İPLİĞE KADAR KENDİLERİ ÜRETİYOR
Nallıhan’da iğne oyası, yüzyıllardır süregelen zengin bir kültür olarak varlığını sürdürüyor. Bu geleneksel el sanatının en önemli temsilcilerinden olan Filiz Demirezen, çocuk yaşlardan itibaren öğrenmeye başladığı ve uzun yıllardır kesintisiz devam eden koza üretimi ve iğne oyası süreci hakkında önemli bilgiler paylaştı. Demirezen, böceklerin 40 günlük bir süreç geçirdiğini söyleyerek iplik ürtiminin incelikleri hakkında şu bilgileri verdi:
"Nallıhan’da ipek böceği kozası yetiştiriyoruz. Böcekler, dut yapraklarının arasında yaklaşık 40 gün boyunca gelişimlerini tamamlayarak koza oluşturuyorlar. Bu doğal ve sabırlı süreç sonunda toplanan kozalar, üretimin ilk aşaması olarak kaynatılıyor. Kaynatma işlemiyle kozaların içindeki ipek lifleri serbest bırakılıyor ve ardından bu lifler özel yöntemlerle bükülerek ipek ipliğe dönüştürülüyor."
TÜM AŞAMA TİTİZLİKLE YÜRÜTÜLÜYOR
"Bizler Nallıhan’da, koza yetiştirme aşamasından başlayarak, ipeğin kaynatılması ve ip haline getirilmesine kadar geçen tüm üretim süreçlerini titizlikle kendi ellerimizle gerçekleştiriyoruz" diye sözlerini sürdüren Demirezen, "Bu emeğin ürünü olan ipek ipleri ise iğne oyası yapımında kullanıyoruz. Böylece, böcekten ipliğe kadar olan tüm üretim aşamalarını yerel olarak tamamlamış oluyoruz" diye ekledi.
DOĞADAN İLHAM ALINAN TÜM ÇİÇEKLER MOTİF OLUYOR
Nallıhan Halk Eğitim Merkezi’nde İğne Oyası öğreticisi olarak görev yapan İlknur Ersoy, ilçeye özgü bu nadide kültürün yeni nesillere aktarılması için büyük emek harcıyor. Ersoy, kendi ürettikleri kozaların doğal boyalarla renklendirildiğini ve doğadan ilham alınarak hazırlanan çiçek motiflerinin iğne oyasına işlendiğini belirtti. Ersoy, "Kendi ürettiğimiz kozalar, doğal boyalarla renklendirilip bükülerek iğne oyasına dönüştürülüyor. Doğadan ilham alarak, tüm çiçek motiflerini özenle iğne oyasıyla hayat veriyoruz" dedi.
FARKLI ÜRÜNLERE İĞNE OYASI YAPILIYOR
İğne oyasının sadece yemenilerde değil, aynı zamanda gelin buketleri, namaz örtüleri, saatler, aynalar, panolar, tepsiler ve salon takımları gibi pek çok ürünü süslediğini vurgulayan Ersoy, "Bu zarif oyalarla birçok farklı ürünü süsleyerek kültürümüzü yaşatıyoruz" ifadelerini kullandı.