Son günlerde google arama motorlarında Kilis Ulu Cami hakkında merak edilenler araştırılmakta. Vatandaşlar tarafından merak edilen yapı hakkındaki detayları sizler için haberimizde araştırdık. Peki, Kilis Ulu Cami ne zaman yapıldı? Ulu Cami'de neler var? Ulu Camii Kim Yaptı? gibi soruların cevapları haberimizde. İşte yanıtlar...
Kilis Ulu Cami ne zaman yapıldı?
Kilis Ulu Camii, Türkiye'nin Kilis ilinde, Hacı Gümüş Mahallesi'nde bulunan önemli bir ibadet mekanıdır. Cami, Kilis'in en eski ve en büyük camilerinden biridir. Caminin özgün mimarisi, Osmanlı döneminde geçirmiş olduğu tamir ve düzenlemelere rağmen korunmuştur. Ne var ki, caminin ilk inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Ancak 1388 yılında Abdullah oğlu Hacı Halil tarafından yeniden yaptırıldığı bilinmektedir. Ayrıca cami, 1912 ve 1924 yıllarında da onarım görmüştür.
Ulu Cami'de neler var?
Kilis'in tarihî mahallelerinden Hacı Gümüş Mahallesi'nde (Hurufat Defteri'nde Sibat Mahallesi olarak kaydedilmiş), Ulu Cami Sokak, No:41 adresinde bulunan bu cami, şehrin en eski ve en büyük camisi olarak bilinmektedir. Cami, kıbleye paralel bir şekilde uzanan dikdörtgen planlıdır ve mihrap önünde kubbeli bir yapıdır. Kubbenin doğu ve batı kısımları çapraz tonozlarla örtülüdür. Son cemaat yeri bulunmayan caminin mihrap önündeki kubbesi 7.30 metre çapında olup, iki sahın boyunca uzanmaktadır. Dört adet gömme ayağa oturan kubbe tuğladan yapılmış ve dışı saç ile kaplanmıştır. Kubbe kasnağı içi yuvarlak, dışı on ikigen şeklinde olup, kemerli on iki pencereye sahiptir. Harimin orta ekseninde bulunan mihrap sivri kemerlidir ve nişi mukarnaslarla süslenmiştir. Köşelerindeki sütun başlıkları gül ve hurma yapraklı motiflerle bezelidir. Caminin harimi kuzeydeki avluya açılmakta olup, avlunun doğusunda ve batısında medrese hücreleri yer almaktadır. Avluya, kuzeydoğudaki portaldan ve batıdaki kapıdan ulaşılır. Basık kemerli kapı açıklığından çapraz tonozlu ara mekana geçilir. Avlunun etrafındaki hücrelerle revak, düz damlıdır. Avlunun kuzey yönünde iki adet gömme mihrap nişi olan yığma ayaklar bulunmaktadır. Sivri kemerli ve çapraz tonozlarla örtülü revaklı alan, geçmişte "Şafiler Mescidi / Cami- Kebir Eyvanında Şafii Camii" olarak kullanılmıştır.
Minare, kare planlı kaideye sahip olup, sarımtırak ve siyah düzgün kesme taşlardan yapılmıştır. Kaidenin üst köşeleri pahlıdır ve güney yönünde basık kemerli bir kapıya sahiptir.
Ulu Camii Kim Yaptı?
1388 yılında Abdullah oğlu Hacı Halil tarafından yeniden yaptırıldığı bilinmektedir. Minarenin gövdesi çokgen yapıdadır ve sekizgen bir pabuç üzerine yükselir. Petekli yapısı ile külahı ve gövdesi sade ve bileziksizdir. Minarede âlem bulunmamakta olup, tek şerefelidir. Şerefe altı bindirmeliklerindeki mukarnaslar ve peteğin üst kısmına ajur tekniğiyle yapılmış yıldız motifleri, yapının dikkat çeken süslemeleri arasındadır. Caminin süslemeleri çoğunlukla harime açılan portalda, portalın her iki tarafındaki mihrabiyelerde ve mihrapta yoğunlaşmıştır. Yuvarlak kemerli portalın kemer karnı ve kemerin bindiği gömme ayaklarda sekizgen, alt kemerde kare ve dikdörtgen, baş kemerde ise dikdörtgen gibi geometrik şekillere yer verilmiştir. Portalın iki yanındaki mihrabiyeler de pahlı silmelerle çevrilmiştir.
Bu tarihi yapıda, renkli ve düzgün kesme taşlar kullanılmıştır ve 1924 yılındaki onarım çalışmalarını ünlü mimar Hacı Ahmet Azizi gerçekleştirmiştir. Son olarak, 2016 yılında Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından tarihi yapı restore edilmiştir.
