Cumhuriyet’in temellerinin atıldığı topraklardan biri olan Haymana, yalnızca cephede verilen mücadeleyle değil, halkın yüreğinden yükselen kültürel direnişle de tarihe geçti. Sakarya Meydan Muharebesi’nin en kritik anlarında, 1921 yılında Haymana’ya gelen Mustafa Kemal Paşa’yı karşılayan kişi, bir asker ya da bürokrat değil; halktan biri olan Ziya Bey’di. Ancak onu diğerlerinden ayıran şey, Atatürk’ün karşısına çıkıp efe duruşuyla zeybek oynamasıydı.
ATATÜRK'ÜN KARŞISINDA ZEYBEK OYNADI
Ziya Bey’in bu cesur çıkışı, sadece bir halk oyunu gösterisi değil; Anadolu insanının işgale, boyun eğmeye ve umutsuzluğa karşı sessiz ama güçlü bir başkaldırısıydı. Atatürk’ün gözünde bu hareket, halkın bağımsızlığa olan inancını ve Cumhuriyet fikrine olan yatkınlığını yansıtıyordu. Mustafa Kemal Atatürk, savaş sonrasında Ziya Bey’i yanına alarak İzmir ve Manisa’ya götürdü. Böylece bir halk kahramanı, Cumhuriyet’in manevi kurucu kadrosunun parçası hâline geldi.
Ziya Bey, sonrasında Manisa’nın Şehzadeler ilçesine yerleşti ama kalbi hep Haymana’da, Paşa’ya oynadığı o zeybekte kaldı. Yıllar geçse de o ezgi unutulmadı. “Haymana Zeybeği” adıyla anılan bu oyun, artık bir türküden fazlası oldu.
Bugün Haymana Zeybeği, folklor ekiplerinin repertuvarında yer alan sıradan bir oyun değil; Atatürk’ün Anadolu insanına duyduğu güvenin ve halkın bağımsızlık tutkusunun sahneye yansıması olarak kabul ediliyor.
