Sosyal medya fenomeni Nihal Candan’ın yaşamını yitirmesi, son dönemde en çok konuşulan konulardan biri haline geldi. Genç kadının yeme bozukluğu nedeniyle hayatını kaybettiği iddiaları, özellikle sosyal medya platformlarında geniş yankı uyandırdı. Binlerce paylaşımın yapıldığı bu süreçte, uzmanlar ve kamuoyu bir kez daha anoreksiya nervoza gerçeğiyle yüzleşti.
"MÜKEMMEL HAYAT" ALGISI KADINLARI DAHA ÇOK ETKİLİYOR
Sosyal medya kullanıcılarının yorumlarında dikkat çeken ortak nokta, Candan’ın toplumsal ve dijital platformlarda maruz kaldığı estetik baskılar oldu. Özellikle Instagram gibi mecralarda sunulan "kusursuz" hayatlar; lüks yaşam tarzları, her daim fit görünümlü bedenler ve estetik standartlar, özellikle genç kadınlar üzerinde ciddi bir psikolojik baskı oluşturuyor. Psikiyatri uzmanlarına göre sosyal medya, anoreksiya nervozanın doğrudan sebebi olmasa da, var olan risk faktörlerini derinleştiren ve tetikleyici bir rol üstleniyor.
KADINLARDA GÖRÜLME OLASILIĞI DAHA FAZLA
Genellikle ergenlik döneminde başlayan anoreksiya nervoza, kişinin aşırı kilo alma korkusuyla birlikte yeme davranışlarını kısıtlaması sonucu ortaya çıkıyor. Bu rahatsızlık yalnızca fiziksel zayıflığa değil, aynı zamanda bireyin öz algısında da ciddi bozulmalara yol açıyor.
2024 Yeme Bozukluğu İstatistiklerine göre, bu hastalığın kadınlarda erkeklere oranla 10 kat daha fazla görüldüğünü ortaya koyuyor. Kadınlar arasında yaşam boyu görülme sıklığı yüzde 0,3 ile yüzde 1,5 arasında değişirken, erkeklerde bu oran yüzde 0,1 ile yüzde 0,5 arasında seyrediyor.
EN YÜKSEK ÖLÜM ORANINA SAHİP PSİKİYATRİK BOZUKLUK
Anoreksiya nervoza, tüm psikiyatrik hastalıklar arasında en yüksek ölüm oranına sahip olanlardan biri olarak dikkat çekiyor. İntihar, ani kalp durmaları ve organ yetmezliği, hastalığa bağlı ölümlerin başlıca nedenleri arasında yer alıyor. Ölüm riski, genel nüfusa kıyasla yaklaşık 12 kat daha yüksek.
Hastalığın başlangıç yaşı ortalama 16-17 olsa da, son yıllarda 10 yaşına kadar inen vakalar bildiriliyor. Örneğin, Hollanda’da yapılan uzun dönemli bir araştırma, 10-14 yaş arasındaki kız çocuklarında anoreksiya nervoza vakalarının 1985’ten 2019’a kadar beş kat arttığını gösterdi.
TEDAVİ SONRASI TEKRAR RİSKİ YÜKSEK
Tedaviyle tamamen iyileşme oranı yüzde 60’lara ulaşsa da, hastaların yaklaşık yüzde 25’inde bulimia gibi başka yeme bozukluklarına geçiş gözlemleniyor. Aynı zamanda tedavi sonrası tekrarlama riski de oldukça yüksek; yapılan araştırmalar bu oranın yüzde 37’ye kadar çıkabildiğini ortaya koyuyor.
Anoreksiya nervoza hastalarının yaklaşık yüzde 60’ında eş zamanlı depresyon, anksiyete ya da obsesif-kompulsif bozukluk gibi başka ruhsal sorunlar da görülüyor. Bu da hastalığın yönetimini daha karmaşık hale getiriyor.
SOSYAL FARKINDALIK VE DESTEK ŞART
Nihal Candan’ın ardından gelen kamuoyu tepkileri, yalnızca bireysel bir trajedinin değil, toplum genelinde büyüyen bir sağlık sorununun habercisi olarak görülüyor. Uzmanlar, sosyal medya ve toplumsal güzellik algılarının daha bilinçli kullanılması gerektiğini vurgularken, yeme bozukluklarına karşı erken farkındalık ve psikolojik destek çağrısında bulunuyor.
