Hatay'ın doğal zenginliklerinden biri olan ve sadece bu bölgede çıkarılan nadir serpantin taşı, bölgenin yerel el sanatlarının en önemli unsurlarından biri olarak günümüzde de büyük bir emekle işlenmeye devam ediyor. Yaklaşık 45 yıldır babadan oğula aktarılan ustalık geleneğiyle serpantin taşını sanat eserine dönüştüren heykel ve mozaik ustası Mehmet Bostancı, Türkiye’de bu alanda sayılı ustalardan birisi olarak sanatını icra ettiriyor.
HATAY'A ÖZGÜ DOĞAL BİR HAZİNE
Serpantin taşı, doğada nadir bulunan ve Türkiye’de yalnızca Hatay’da çıkarılan özel bir doğal madendir. Hatay dışında farklı ülkelerde de çıkartılan serpantin taşı, daha ince yaprak şeklinde çıkarken, Hatay’da yumru formunda çıkartılıyor. Yumuşak ve orta sertlikteki bu taş, mermerden biraz daha kırılgan olmasına rağmen kolay işlenebilirliği ile zanaatkârların tercih ettiği değerli bir materyal. Heykel ustası Mehmet Bostancı, taşın bu özgün yapısı hakkında şu ifadeleri kullandı:
"Bu mesleği baba mesleği olarak devraldım. Yaklaşık 45 yıldır serpantin taşıyla çalışıyoruz. Türkiye’de sadece Hatay’da çıkar ve işlenmeye çok uygun, yumuşak bir taş. Biz bunu hem heykel hem de mozaikle birleştirerek kendi özgün sanat eserlerimizi yaratıyoruz. Bu taş yerel el sanatlarımızın çok önemli bir parçası."
EN UFAK PARÇASI DAHİ İSRAF EDİLMİYOR
Ustalar serpantin taşını doğrudan taş ocaklarından temin ediyor. Büyük kütleler önce atölyeye getirilip makinede ufalanıyor, istenilen şekle göre parçalanıyor ve detaylı işleme sürecine geçiliyor. Bu taş doğada sınırlı miktarda bulunduğu için en küçük parça dahi israf edilmeden değerlendirilerek kullanılıyor. Bostancı, bu hassasiyetin, hem doğal kaynağın korunması hem de zanaatın gelecek nesillere aktarılması açısından büyük önem taşıdığını belirtti. Bu taşın korunması gerektiğinin altını çizen usta isim, "Bu taşı çok iyi kullanmalıyız. Çünkü ilerleyen yıllarda bu zanaatı sürdürecek ustalar kalmazsa taş tükenebilir. Ben 55 yaşındayım ve benden sonra devam ettirecek kimse yok maalesef. Bu iş yorucu ve zahmetli. Ayrıca değeri yeterince bilinmiyor. Şu anda sadece birkaç usta bu işi sürdürüyor" ifadelerini kullandı.
HATAY'DAN YURT DIŞINA GÖNDERİLİYOR
Bostancı, geleneksel tekniklerin yanı sıra yenilikçi ve özgün tasarımlar da üretiyor. Doğada olmayan figürler, çift başlı heykeller ve fantastik motifler bu sanatın kendine has özellikleri arasında yer alıyor. Mehmet Bostancı’nın atölyesinde balık kafasıyla insan kafasının birleştiği gibi sıra dışı tasarımlar yaratılarak taş sanatına farklı bir boyut kazandırılıyor. Serpantin taşıyla yapılan ürünler sadece Hatay’da değil, Türkiye’nin dört bir yanına ve yurt dışına da ulaşıyor. Turistik bölgelerde hediyelik eşya olarak satışa sunulan bu özgün taş eserler, Hatay’ın doğal ve kültürel değerlerinin tanıtılmasına katkı sağlıyor.
BİRKAÇ USTA KALDI
Bu taş ve işçiliği, bölgenin ekonomik ve kültürel sürdürülebilirliği açısından büyük önem taşıyor. Ancak değerinin yeterince bilinmemesi ve zanaatkâr sayısının azalması, serpantin taşının geleceği için risk oluşturuyor. "Bu taş sadece bir maden değil, Hatay’ın kültürel mirasının bir parçası. Değerini bilip korumamız gerekiyor. Bizden sonra da bu sanat yaşamalı" diyen Mehmet Bostancı, babadan devraldığı bu mesleği kendinden sonra devam ettirecek kimsenin olmadığını şu sözlerle vurguladı:
"Bu mesleği benden sonra devam ettirecek kimse maalesef yok. Çünkü bu iş hem çok yorucu hem zahmetli, hem de değeri yeterince bilinmeyen bir zanaat. Günümüzde ustalarımız teker teker bu işi bırakıyor. Hatay’da bu taşı sanat eserine dönüştürebilen sadece birkaç usta kaldık."
