Keçe sanatını icra eden usta öğretici Nalan Erçelik’in bu geleneksel el sanatıyla tanışması sosyal medyada tesadüfen karşılaştığı bir video sayesinde oldu. Keçeye olan ilgisinin nasıl başladığını anlatan Erçelik, "Bir gün Instagram'da tesadüfen bir sayfa karşıma çıktı. Dedim ki, ‘Bu bayanlar ne yapıyor?’ Çok ilgimi çekti. Araştırdığımda bunun keçe olduğunu öğrendim" sözleriyle süreci aktardı.
KEÇENİN FAYDALARI SAYMAKLA BİTMİYOR
Kadınların keçeyle üretim yaptığını görünce merakla bu mesleğin peşinden giden Erçelik, Denizli’de kurslara katıldı, videolar izleyerek keçe sanatını öğrendi. Artık keçeden pek çok ürün üreten Erçelik, her geçen gün bilgi ve birikimini geliştirmeye devam ediyor. Keçenin yüzde 100 doğal yün içeriğine sahip olduğunu belirten Erçelik, bu malzemenin sağlığa yönelik pek çok faydasının bulunduğuna dikkat çekti. Keçenin, fark edilmeyen birçok özelliği olduğunu vurgulayan Erçelik, statik elektriği alma özelliği sayesinde vücutta bir parça keçe taşımanın faydalı olabileceğini dile getirdi. Günümüzde alez, yastık kılıfı gibi sağlık odaklı ürünlerde de keçenin tercih edilmeye başlandığını ifade eden Erçelik, keçenin faydaları ve kullanım alanları hakkında şu bilgileri verdi:
"Keçenin çok sayıda özelliği var ama insanlar bunun farkında değil. Örneğin statik elektriği alır. Vücudunuzda mutlaka bir parça keçe taşımanızı tavsiye ederim. Günümüzde alez yerine keçeden alezler, yastık kılıfları üretiliyor. Sağlık açısından da pek çok alanda kullanılabilir. Bel fıtığı olanlara, diz ağrısı çekenlere iyi gelir çünkü sıcak tutar. Keçeye kurşun geçmez, tek seferde bıçakla kesilemez. Geçmişte yer yaygıları, sedir minderleri, sandalye minderleri yapılırmış. Şimdi ise kıyafet, şapka gibi modern ürünler de üretebiliyoruz. Keçeden yapılan ürünler, giydiğimiz polyester kıyafetlerden çok daha sağlıklı. Yazın serin, kışın sıcak tutar. İnsanlar genelde keçeyi kalın ve kaba bir malzeme sanıyor ama aksine yazın soğutucu olarak bile kullanılabilir. Örneğin termos kılıfları yapıyoruz. İçine soğuk su koyduğunuzda soğuk, sıcak koyduğunuzda sıcak tutar."
TÜM PARÇALAR BÜTÜN OLARAK DÖVÜLÜYOR
Keçeyi geleneksel kalıplarından çıkararak daha modern ve günlük kullanıma uygun hale getirmeyi hedefleyen Erçelik, özellikle yelek tasarımlarında dikkat çeken el emeği göz nuru ürünler ortaya çıkarttı. Yeleklerin üretim sürecinin oldukça zahmetli olduğunu dile getiren Erçelik, bu süreçte hem estetik hem de kullanıcı konforunu ön planda tuttuğunu ifade etti. Yeleklerin temelinde sargı bezi kullandığını belirten Erçelik, bu tercihin hem keçenin daha sağlam form kazanmasını sağladığını hem de hassas cilt yapısına sahip kişiler için rahat bir kullanım sunduğunu vurguladı. Erçelik, keçenin doğal yapısı nedeniyle yalnızca pamuklu ya da ipek kumaşlarla uyum sağladığına dikkat çekti. Üretim sürecinin döşeme, dövme ve motif işleme gibi farklı aşamalardan geçtiğini, yeleklerin kenarlarında ise hiçbir dikiş bulunmadığını söyleyen Erçelik, keçeden ortaya çıkardığı ürünler hakkında şu bilgileri verdi:
"Yeleklerin zemininde sargı bezi kullanıyorum. Hem keçeyi daha sıkı tutmak için hem de alerjik bir malzeme olmasa da bazı insanların tenine değdiğinde rahatsız olmaması için. Keçe, doğal bir malzeme olduğu için sadece ipek ve pamuklu kumaşı kabul eder polyesteri kabul etmez. Bu yüzden ipek ve pamuk kumaşlar kullanıyoruz. Yeleğin döşemesi, dövülmesi, üzerine nakış yapılması gibi aşamaları var. Tüm parçalar bir bütün olarak dövülür, kenarlarında dikiş yoktur."
İKİ YÖNTEM KULLANILIYOR
Keçecilikte farklı teknikler üzerine yoğunlaşan Erçelik, bu el sanatıyla ilgili iki temel yöntemin öne çıktığını belirtti. Anlattıklarına göre, özellikle dekoratif çalışmalarda kullanılan iğne keçede, desenin kumaşa işlenmesi için özel çentikli iğnelerden faydalanılıyor. Bu iğneler sayesinde yün, kumaşa sabitleniyor ve kalıcı desenler oluşturulabiliyor. Sabitleme işlemi ise daha kalın iğne gruplarıyla tamamlanıyor. Islak keçe ise daha çok giyim ve aksesuar ürünlerinde tercih ediliyor. Bu teknikte yün, zemine yayılıp üzerine tül seriliyor ve sabunlu suyla uzun süre ovuluyor. Bu işlem sırasında liflerin birbirine kenetlenmesi sağlanıyor, böylece sağlam bir kumaş elde ediliyor. Erçelik, bu yöntemin püf noktasının sabun ve suyun birlikte oluşturduğu yapışma etkisi olduğunu ifade etti.
