Isparta'nın en kalabalık ilçeleri zaman içinde değişebilir. Isparta'nın en kalabalık ilçeleri genellikle şunlar olmuştur:
Isparta'nın En kalabalık ilçeleri
Isparta Merkez İlçe: Isparta şehir merkezi genellikle en kalabalık ilçedir. Şehrin idari ve ticari merkezidir.
Isparta'nın Tarihi
Isparta ve bölgesinin tarihi Paleolitik döneme kadar uzanmaktadır. Isparta'nın önemli bir dağılım gösterdiği yerlerden biri olan Pisidia, M.Ö. 2000'li yıllarda Luvi ve Arzava toplulukları tarafından iskan edilmiştir. Daha sonra M.Ö. 1200'lü yıllardan itibaren Frigler, Lidyalılar, Persler ve Makedonlar bölgeye hakim olmuştur. M.Ö. 323 yılında Büyük İskender'in ölümünden sonra Seleucus, Bergama Krallığı ve ardından Roma'nın egemenliğine girmiştir. Roma İmparatorluğu döneminde önemli bir gelişme gösteren Isparta, önemli bir piskoposluk ve ticaret merkezi haline geldi.[1] Roma İmparatorluğu'nun varlığıyla birlikte Doğu Roma ve daha sonra Bizans dönemlerinin de yer aldığı bölge, 1204 yılında Anadolu Selçuklu Devleti topraklarına katılmıştır. 1300 yılında Hamitoğulları Beyliği'ne, 1391 yılından sonra da Osmanlı topraklarına katılmıştır. II. Murad döneminde mutlaka Osmanlı ülkelerine yayıldı. 16. yüzyılda Güneybatı Anadolu'nun önemli pazarlarından biri haline geldi.
| Yıl | Merkez Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
|---|---|---|---|
| 2022 | 268.595 | 131.712 | 136.883 |
| 2021 | 266.982 | 131.538 | 135.444 |
| 2020 | 262.255 | 129.955 | 132.300 |
| 2019 | 264.426 | 131.179 | 133.247 |
| 2018 | 258.375 | 128.470 | 129.905 |
| 2017 | 251.531 | 128.093 | 123.438 |
| 2016 | 241.723 | 120.654 | 121.069 |
| 2015 | 235.456 | 117.598 | 117.858 |
| 2014 | 228.730 | 114.550 | 114.180 |
| 2013 | 223.430 | 111.761 | 111.669 |
| 2012 | 219.904 | 110.103 | 109.801 |
| 2011 | 213.511 | 107.332 | 106.179 |
| 2010 | 244.045 | 139.930 | 104.115 |
| 2009 | 211.614 | 110.195 | 101.419 |
| 2008 | 197.169 | 99.213 | 97.956 |
| 2007 | 206.186 | 110.718 | 95.468 |
Eğirdir İlçesi: Eğirdir, Isparta'nın en büyük ikinci ilçesidir. Eğirdir Gölü'ne sahip olan bu ilçe doğal güzellikleriyle ünlüdür.
Tarihi
Eğirdir ve çevresi, Arvaza Krallığı döneminden beri yerleşik bir bölge olarak bilinmektedir (M.Ö. 2000-1200). Eğirdir Gölü'nün güney ucu, Burdur Gölü'ne kadar uzanan bölgeye, Antikçağ'da genellikle "Askania" olarak adlandırıldığına inanılmaktadır.
Bu bölgeye, Luwi uygarlığının çağında "Askawana" veya "Ada Ülkesi" adı verilmiştir. Arzava Krallığı'nın ardından M.Ö. 1200 yıllarında Frigler'in hakimiyeti altına girmiştir. Daha sonra, M.Ö. 687-547 yılları arasında Lidyalılar tarafından işgal edilmiştir.
Eğirdir kentinin, Lidya'nın son hükümdarı Kroisos (M.Ö. 560-M.Ö. 547) tarafından kurulduğu ve başlangıçta "Krozos" adını taşıdığı düşünülmektedir. Şehrin iç kalesi de Lidyalılar tarafından inşa edilmiştir. M.Ö. 540 yılında, Pers İmparatorluğu tarafından işgal edilmiş ve yaklaşık 200 yıl boyunca Pers hakimiyetinde kalmıştır. Daha sonra, Seleukos İmparatorluğu'nun egemenliği altına girmiştir. Bölge, Seleukoslar tarafından M.Ö. 188 yılında Apamea (Dinar) antlaşmasıyla Romalılara bırakılmıştır. Romalılar döneminde, ilçe "Prostanna" olarak adlandırılmıştır.
Eğirdir ve çevresi, 395 yılında Bizans İmparatorluğu'nun egemenliği altına girdikten sonra "Akritur" olarak adlandırılmıştır.
Bu bölgede ilk Türk yerleşiminin, 1071'den birkaç yıl sonra gerçekleştiği tahmin edilmektedir. Anadolu Selçuklu hükümdarı III. Kılıçaslan, 1204 yılında çevredeki şehirlerle birlikte Eğirdir'i de Selçuklu egemenliği altına almıştır. Selçuklular, Eğirdir'i doğal güzellikleri nedeniyle "Cennetâbad" olarak adlandırmışlardır. Eğirdir, uzun yıllar boyunca Hamitoğulları Beyliği'nin başkenti olarak hizmet vermiştir. Bu dönemde Eğirdir, "Felekâbât" olarak adlandırılmıştır, ve Isparta, "Hamit Eli" olarak anılmıştır. Beylik başkenti olması nedeniyle, Dündar Bey tarafından inşa edilen "Dündar Bey Medresesi," bu dönemin önemli mimari eserlerinden biridir. Bu tarihi taş medrese, günümüzde kapalı çarşı olarak kullanılmaktadır.
Eğirdir, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1391 yılında egemenliği altına girmiştir. Ancak Osmanlı İmparatorluğu döneminde bölge, savunma ihtiyacı olmadığı için surların bakımı göz ardı edilmiştir. Osmanlı döneminde Eğirdir, "Hamid Sancağı"nın kazaları arasında yer almıştır.
Eğirdir, işgal altında olmayan Anadolu bölgelerinden biri olarak Sevr Antlaşması ile sınırlarının çizildiği Anadolu'da yer almaktadır. Eğirdir halkı, işgale karşı 1915 yılında Talayzade Salih Bey liderliğinde 700 kişilik silahlı bir kuvvet kurarak, Isparta Sancağı'nda Milli Mücadele için ilk milis kuvveti oluşturmuştur. Bu milis güç, Isparta ve Eğirdir'in işgalini engellemiş ve işgalci Yunan ve İtalyan kuvvetlerine karşı caydırıcı bir güç oluşturmuştur. Bu nedenle Eğirdir ve Isparta, işgale karşı başarılı bir savunma sergileyerek işgalden kurtulmuştur.
| Yıl | Eğirdir Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
|---|---|---|---|
| 2022 | 30.854 | 15.411 | 15.443 |
| 2021 | 31.308 | 15.794 | 15.514 |
| 2020 | 31.435 | 15.834 | 15.601 |
| 2019 | 31.632 | 16.035 | 15.597 |
| 2018 | 32.436 | 16.551 | 15.885 |
| 2017 | 32.503 | 16.540 | 15.963 |
| 2016 | 32.805 | 16.607 | 16.198 |
| 2015 | 32.756 | 16.656 | 16.100 |
| 2014 | 33.064 | 16.853 | 16.211 |
| 2013 | 33.494 | 16.990 | 16.504 |
| 2012 | 33.686 | 17.147 | 16.539 |
| 2011 | 34.138 | 17.440 | 16.698 |
| 2010 | 36.738 | 19.809 | 16.929 |
| 2009 | 36.132 | 18.981 | 17.151 |
| 2008 | 35.684 | 18.713 | 16.971 |
| 2007 | 39.064 | 21.795 | 17.269 |
Yalvaç İlçesi:
Isparta il merkezine 105 km uzaklıkta bulunan Yalvaç, doğuda Akşehir, batıda Senykent ve Afyon'un Çay ilçesi, kuzeyde Sultandağı, güneyde Şarkikaraağaç ve Gelendost ilçeleriyle çevrilidir. İlçede belediye teşkilatı 1864 yılında kurulmuştur. Cumhuriyetin ilanından sonra Isparta hattı bağlanmıştır. Günümüzde Göller Bölgesi'nin en önemli tarihi ve turistik noktalarından biri olduğu söylenmektedir.
Pisidia Antiokheia Antik Kenti'nde yapılan kazılar sonucu ortaya çıkarılan eserlerin sergilendiği Yalvaç Müzesi, ilçeye 20 km uzaklıktaki Taşevi Plajı, Eski Hamam ve Yeni Hamam, 25 km uzaklıktaki Gaziri Mevkii Hoyran Gölü'ndeki Limenia Adası , Antiokheia Antik Kenti Roma Hamamı, Yeni Cami, Devlethan Camisi, Kaya Kilisesi ve Mezarları ilçede tarih ve turistik açıdan zengindir. İlçeye geldiğinizde meşhur incir tatlısını ve diğer yöresel yemekleri tatmayı unutmayın. Son olarak 13. yüzyılda dikilen ve 1992 yılında kayıt altına alınan ulu çınar ağacını görebileceğiniz Çınaraltı'nı da ziyaret etmeyi unutmayın.
| Yıl | Yalvaç Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
|---|---|---|---|
| 2022 | 45.931 | 22.943 | 22.988 |
| 2021 | 46.177 | 22.999 | 23.178 |
| 2020 | 46.304 | 22.967 | 23.337 |
| 2019 | 46.688 | 23.208 | 23.480 |
| 2018 | 46.646 | 22.910 | 23.736 |
| 2017 | 46.823 | 22.943 | 23.880 |
| 2016 | 47.604 | 23.310 | 24.294 |
| 2015 | 47.769 | 23.471 | 24.298 |
| 2014 | 48.803 | 23.882 | 24.921 |
| 2013 | 50.272 | 24.693 | 25.579 |
| 2012 | 52.223 | 25.690 | 26.533 |
| 2011 | 52.034 | 25.612 | 26.422 |
| 2010 | 53.401 | 26.340 | 27.061 |
| 2009 | 55.236 | 27.366 | 27.870 |
| 2008 | 56.563 | 27.924 | 28.639 |
| 2007 | 57.004 | 27.940 | 29.064 |
Şarkikaraağaç İlçesi: Bu ilçe Isparta'nın kalabalık ilçelerinden biri olarak bilinir ve doğal güzelliklere ev sahipliği yapar.
İsmi Nerede Geliyor?
İlçenin adındaki "şarkî" sıfatı "doğuya ait, doğuya ait" anlamına gelmektedir. Karaağaç ismine Denizli ilinin bir ilçesi daha yakışır. Bu nedenle herhangi bir karışıklığa mahal vermemek adına biraz daha doğuda bulunan ve Isparta'ya bağlı olan Karaağaç'a "şarklı", batıda Denizli'ye bağlı olan Karaağaç'a ise "batılı" denilmektedir. ) , batıda) sıfatı eklendi. Ancak ilerleyen yıllarda Denizli'nin Garbî Karaağaç'ı, adını Acıpayam olarak değiştirdi. Isparta Karaağaç'ta satışa sunulan "şarkı" bugüne kadar kaldırılmadan kullanıldı. Eski yazılışı Şarki Karaağaç ya da Şarki Karaağaç iken bugün sadece Şarkikaraağaç olarak evrensel kadınlardırlar. Yöre halkı günlük konuşmalarında genellikle Şarkikaraağaç yerine Karaağaç, Karaaç veya Garaaç terimlerini kullanır.
Tarihi?
12. yüzyılın başlarında Selçuklu bölgesine giren Şarkikaraağaç, 1864 yılında Konya iline, 1878 yılında ise Isparta iline katılmıştır. Göller Bölgesi'nin en önemli yerleşim merkezlerinden biridir. Bugün ilçe olan Gelendost ve Yenişarbademli, 1950'li yıllara kadar Isparta'nın en büyük ilçelerinden biri olan Şarkikaraağaç'tan bazı siyasi kesintilerle ayrılarak ilçe haline getirildi.
Antik çağda Neapolis adı verilen ilçe, verimli bir ovayla kaplı olması ve kuzeyden gelen tüccarların Neapolis'in batısı ve güneyine gidip gelmesi nedeniyle tarıma elverişliydi; Neapolis'in hem zengin bir tarihe hem de ticaret hacminin akışına ev sahipliği yapmasına yardımcı oldu.
| Yıl | Şarkikaraağaç Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
|---|---|---|---|
| 2022 | 24.660 | 12.096 | 12.564 |
| 2021 | 25.109 | 12.282 | 12.827 |
| 2020 | 24.889 | 12.259 | 12.630 |
| 2019 | 25.151 | 12.441 | 12.710 |
| 2018 | 25.578 | 12.627 | 12.951 |
| 2017 | 25.176 | 12.366 | 12.810 |
| 2016 | 25.358 | 12.360 | 12.998 |
| 2015 | 25.384 | 12.353 | 13.031 |
| 2014 | 25.769 | 12.562 | 13.207 |
| 2013 | 26.597 | 12.920 | 13.677 |
| 2012 | 26.648 | 12.973 | 13.675 |
| 2011 | 27.093 | 13.241 | 13.852 |
| 2010 | 27.367 | 13.338 | 14.029 |
| 2009 | 27.873 | 13.458 | 14.415 |
| 2008 | 28.992 | 14.108 | 14.884 |
| 2007 | 28.397 | 13.807 | 14.590 |
Gönen İlçesi: Gönen, Isparta'nın büyük ilçelerinden biridir ve tarım ve hayvancılık faaliyetleri ile tanınır.
20 Mayıs 1990 tarihinde, 3644 sayılı yasa ile ilçe statüsü kazanan Gönen, Isparta il merkezine yaklaşık 25 km uzaklıktadır. Bu yerleşim, M.Ö. 3000 - 1200 yıllarına kadar uzanan bir geçmişe sahiptir ve Conana Kenti'nin bu topraklar üzerinde kurulduğu bilinmektedir. Gönen, doğusunda Atabey, batısında Keçiborlu, kuzeyinde Uluborlu ilçeleri ve güneybatısında Burdur ile çevrilidir.
İlçenin doğusunda bulunan Yunus Emre Türbesi, Isparta'ya 40 km uzaklıktadır ve Gönen'e 13 km mesafededir. Ayrıca, Isparta'nın ve ülkemizin en güzel güllerinin yetiştiği bölgelerden biri olan Güneykent de bu ilçede yer almaktadır. Conana Antik Kenti, 1879 yılında keşfedilmiş ve ilçenin tarihi zenginliğini yansıtmaktadır. Eski Hamam ve Demirci Mehmet Efe Konağı gibi 19. yüzyıla ait sivil mimari örnekleri de ilçenin ziyaret edilebilecek önemli noktaları arasındadır.
| Yıl | Gönen Nüfusu | Erkek Nüfusu | Kadın Nüfusu |
|---|---|---|---|
| 2022 | 6.883 | 3.441 | 3.442 |
| 2021 | 7.003 | 3.522 | 3.481 |
| 2020 | 7.157 | 3.603 | 3.554 |
| 2019 | 7.185 | 3.627 | 3.558 |
| 2018 | 7.364 | 3.698 | 3.666 |
| 2017 | 7.337 | 3.702 | 3.635 |
| 2016 | 7.330 | 3.674 | 3.656 |
| 2015 | 7.412 | 3.714 | 3.698 |
| 2014 | 7.649 | 3.774 | 3.875 |
| 2013 | 8.125 | 3.966 | 4.159 |
| 2012 | 7.802 | 3.809 | 3.993 |
| 2011 | 7.818 | 3.816 | 4.002 |
| 2010 | 8.075 | 3.968 | 4.107 |
| 2009 | 8.189 | 4.047 | 4.142 |
| 2008 | 8.703 | 4.277 | 4.426 |
| 2007 | 7.775 | 3.752 | 4.023 |
Ancak nüfus verileri zaman içinde değişebilir, bu nedenle en güncel bilgilere ulaşmak için Isparta İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüğü veya Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) gibi resmi kaynakları kontrol etmek en iyisi olacaktır.
