Türkiye'nin tarım politikaları ve ithalat bağımlılığı, son dönemde sıkça tartışılan konular arasında yer alıyor. Özellikle temel tarım ürünlerindeki ithalat kararları, yerli üreticiler ve sektör temsilcileri tarafından eleştiriliyor. Son olarak, 1 Mayıs'ta yürürlüğe giren sıfır gümrük vergili 1 milyon ton mısır ithalatı kararı, Ziraat Mühendisi kökenli Edirne Milletvekili Ediz Ün'ün sert sözlerle eleştirmesine neden oldu.
Ediz Ün, yaptığı açıklamada, hükümetin üretimdeki yetersizlikleri ithalatla kapatmaya çalıştığını belirterek, "Üretimdeki başarısızlıklarını ithalatla kapatmaya çalışıyorlar. Bu anlayış, tarımı değil ithalatı teşvik ediyor" dedi.
Türkiye'nin her yıl yüksek miktarlarda mısır ithal ettiğine dikkat çeken Ün, 2023 yılında 4 milyon ton mısır ithalatıyla Cumhuriyet tarihinin rekorunun kırıldığını hatırlattı. Bu rakamın, o yılki mısır üretiminin neredeyse yarısına denk geldiğini vurgulayan Ün, AK Part iktidarı döneminde toplam 37.3 milyon ton mısır ithalatına 8.8 milyar dolar ödendiği bilgisini paylaştı. Ün, tüm bu tablonun ithalat sevdasından vazgeçilmediğini gösterdiğini ifade etti.
TARIM POLİTİKALARI İFLAS ETTİ
Milletvekili Ün, özellikle son sekiz ay içinde mısır için alınan üç ayrı ithalat kararına dikkat çekerek tarım politikalarının durumunu gözler önüne serdi. Ün, 10 Ekim 2024'te yüzde 5 gümrükle 1 milyon ton, 19 Mart 2025'te yine yüzde 5 gümrükle 1 milyon ton ve şimdi de sıfır gümrükle 1 milyon ton mısır ithalatı kararı alındığını belirtti. Sekiz ay gibi kısa bir sürede tek bir üründe üç kez ithalat kararı alınmasının, tarım politikalarının iflas ettiğinin açık bir göstergesi olduğunu savundu.
YERLİ ÜRETİCİ MAĞDUR
Bu ithalat politikalarının doğrudan yerli üreticiyi hedef aldığını belirten Ediz Ün, mısır üretimindeki düşüşe dikkat çekti. 2023'te 9 milyon ton olan üretimin 2024'te 8.1 milyon tona gerilediğini hatırlatan Ün, bu politikalar devam ederse 2025'te üretimin 8 milyon tonun altına düşmesinin kaçınılmaz olduğunu söyledi. Ün, hasat döneminden önce yapılan ithalatların piyasayı mısırla doldurduğunu, tüccarın alım yapmadığını ve fiyatların yerlerde süründüğünü dile getirdi.
Toprak Mahsulleri Ofisi'nin (TMO) de ekonomik krize rağmen piyasaya yeterince müdahale etmediğini ve tatmin edici fiyat açıklamadığını belirten Ün, geçen yıl alım fiyatı bile açıklanmadığını, ondan önceki yıl ise sadece ton başına 300 liralık cüzi bir artış yapıldığını hatırlattı. Ün, tüm bu yaşananların çiftçiye açıkça "Sen üretme, biz ithal ederiz" mesajı verdiğini savundu.
AK Parti iktidarının yerli üretimi desteklemek yerine, nerede daha ucuz mal varsa oradan ithal etmeyi tercih ettiğini öne süren Ediz Ün, bu durumun ekonomik krizle boğuşan Türkiye'yi daha da zor duruma soktuğunu söyledi. Ün, çiftçinin üretime harcayacağı emeği ve parayı faize yatırsaydı daha çok kazanacak durumda olduğunu belirterek, "Amaç üretimi artırmak değil; birkaç yandaşın cebine para girmesini sağlamak" ifadelerini kullandı. Ediz Ün, sekiz ayda tek bir üründe üç defa ithalat kararı alan başka bir ülke gösterilemeyeceğini sözlerine ekledi.
