Türkiye'de vergi ve muhasebe sistemlerinin dijitalleşme süreci hızla ilerlerken, bu dönüşümün özellikle KOBİ'ler için yarattığı maliyet yükü tartışma konusu oldu. ATO Başkanı Gürsel Baran, 25 Temmuz 2025 tarihinde yaptığı yazılı açıklamada, bu maliyetlerin işletmeler açısından ciddi bir yük oluşturduğunu belirtti.
Baran, "Vergi ve muhasebe sistemlerinin dijital ortama taşınması, uzun vadede işletmelere tasarruf ve verimlilik sağlasa da, uyum maliyetlerinin yüksekliği KOBİ’ler açısından ciddi bir yük oluşturuyor" dedi. ATO Başkanı, bu durumun önüne geçmek için e-fatura, e-arşiv, e-defter, e-irsaliye, mali mühür gibi dijital vergi hizmeti ücretlerine makul bir üst sınır getirilmesi gerektiğini vurguladı. Baran'a göre, bu adım, sistemin benimsenmesine ve başarıyla kullanılmasına katkı sağlayacak.
ELEKTRONİK FATURA DAHA PAHALI HALE GELDİ
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 2010 yılından bu yana elektronik hizmetleri devreye almaya başladığını hatırlatan Baran, vergi denetimini kolaylaştırmak ve kayıt dışılığı azaltmak amacıyla başlatılan sistemin kapsamının zamanla genişletildiğini belirtti. 2022, 2023, 2024 veya 2025 yılları itibarıyla brüt satış hasılatı 3 milyon TL ve üzeri olan işletmelerin e-fatura sistemine geçme zorunluluğuna dikkat çeken Baran, bu geçişle birlikte mali mühür, yazılım ve entegrasyon, e-irsaliye, e-fatura kontör ücreti gibi maliyetlerin işletmelere getirdiği yüklerin ATO üyeleri tarafından da dile getirildiğini söyledi.
Baran'ın en çarpıcı tespiti ise, dijital fatura yaprağı olan kontör fiyatlarının çok kısa sürede, yüzde 800-900'lere varan oranda artırılmış olmasıydı. ATO Başkanı, "Dijitalleşmeyle birlikte maliyetlerin aşağı çekilmesi gerekirken, ne yazık ki tam tersine daha da yükseliyor. E-fatura fiyatı, basılı fatura fiyatından daha yükseğe mal oluyor" diyerek durumu özetledi.
DİJİTAL DÖNÜŞÜME VE KAYIT DIŞIYLA MÜCADELEYE KATKI SAĞLAR
Özellikle ciro sınırları nedeniyle e-faturaya geçişi zorunlu hale gelen KOBİ'ler için dijital vergi ve muhasebe sistemine geçiş maliyetlerinin ciddi bir yük oluşturduğuna dikkat çeken Baran, "Elektronik fatura entegrasyonu yapan şirketlerin fiyatlandırma politikaları konusunda bir düzenleme bulunmuyor. Dijitalleşme sürecindeki işletmelerimizin üzerindeki maliyet yükünü hafifletmek için e-fatura, e-defter, e-SMM gibi hizmet ücretlerine makul bir üst sınır getirilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu adım, KOBİ'lerimizin dijital dönüşümünü destekleyecek ve kayıt dışı ekonominin önlenmesine katkı sağlayacaktır" dedi.
Baran, işletmelerin kestiği fatura sayısı yükseldikçe, yani satın aldıkları kontör sayısı arttıkça fiyatların gerilediğini de belirterek, "Az fatura kesen işletmelerin e-fatura almak için ödeyeceği birim maliyet, diğerlerinden daha yüksek oluyor. Küçük işletmelerin dijital dönüşüme ayak uydurması için mali ve teknik açıdan desteklenmesi gerekiyor" diye konuştu.
