Mardin, Türkiye'nin güneydoğusunda bulunan bir il ve aynı adı taşıyan ilin merkez ilçesidir. Tarihi ve kültürel öneme sahip olan Mardin, Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde yer almaktadır. İlin komşuları Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman ve Siirt illeridir. İl, tarihi yapısı, taş evleri, yöresel dokusu, kültürel çeşitliliği, medeniyetlere ev sahipliği yapmış olması ile ünlüdür.

Mardin'in öne çıkan bazı özellikleri şunlardır:

  1. Taş Evler: Mardin'in tarihi dokusu, büyük ölçüde taş evlerden oluşur. Bu taş evler yöreye özgü bir mimariye sahiptir ve Mardin'in siluetini oluşturan önemli unsurlardan biridir.

  2. Tarihi ve Kültürel Zenginlikler: Mardin, birçok farklı medeniyete ev sahipliği yapmış bir şehir olduğu için birçok tarihi ve kültürel zenginliğe ev sahipliği yapmaktadır. Bunlar arasında tarihi camiler, kiliseler, medreseler ve taş işçiliği yer alır.

  3. Yöresel Mutfağı: Mardin'in mutfağı, zengin baharatlar, kuzu eti, bulgur, zeytinyağı gibi yerel malzemelerle öne çıkar. Yöresel yemekler arasında "cezerye," "kırmızı mercimek köftesi" gibi lezzetler bulunur.

  4. Dil ve Kültür: Mardin'de çeşitli etnik gruplar yaşar, bu nedenle farklı diller ve kültürler bir arada bulunur. Kürtçe, Süryanice ve Arapça gibi diller de konuşulur.

  5. Dara Antik Kenti: Mardin'e yakın bir konumda bulunan Dara Antik Kenti, tarihi kalıntıları ve surlarıyla ünlüdür. Antik kent, Pers ve Roma dönemlerine ait izler taşır.

Mardin, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış ve bu zengin kültürel mirası günümüze taşımıştır. Turistik açıdan da önemli bir destinasyondur ve pek çok turist tarafından ziyaret edilir. Mardin'in tarihi ve kültürel güzellikleri ile tanınması, onu Türkiye'nin önemli şehirlerinden biri haline getirmiştir.

Mardin'in En Kalabalık İlçeleri

Mardin ilinin en kalabalık ilçeleri şunlardır:

Kızıltepe: Mardin'in en büyük ikinci ilçesi olan Kızıltepe, nüfusu ile dikkat çeker. Sınır komşusuyla da yoğun bir etkileşime sahiptir.

Mardin iline bağlı olan Kızıltepe, 1929 yılından beri ilçe statüsündedir. Tarihi zenginliği milattan öncesine kadar uzanan bir geçmişe sahiptir. Kızıltepe, Mardin'in güneybatısında konumlanmış olup Derik, Nusaybin, Ceylanpınar ve Mazıdağı ilçeleri ile sınırları paylaşır.

Bu ilçe, tarihi eserleriyle dikkat çekmektedir. Özellikle Dunaysır (Koçhisar) Ulucami, ilçenin önemli bir tarihi yapılarından biridir. Artuklu Sultanı Yavlak Aslan tarafından yapımına başlanan bu cami, kardeşi Artuk Aslan tarafından tamamlanmıştır.

Kızıltepe ilçesinin diğer tarihi ve doğal güzellikleri arasında Kızıltepe Hanika ve Salah Mağaraları, Koçhisar Mahallesi'nde bulunan Dunaysır Köprüsü ve şelaleleriyle ünlü olan Gurs Vadisi sayılabilir.

Kızıltepe, sadece tarihi zenginlikleriyle değil aynı zamanda doğal güzellikleri ve kültürel çeşitliliği ile de dikkat çeken bir ilçedir. Tarihi dokusu ve turistik cazibesi ile yerli ve yabancı turistlerin ilgisini çekmektedir. Bu nedenle Mardin bölgesinin önemli turistik destinasyonlarından biridir.

Yıl Kızıltepe Nüfusu Erkek Nüfusu Kadın Nüfusu
2022 267.151 134.616 132.535
2021 263.938 132.780 131.158
2020 261.442 131.370 130.072
2019 256.664 129.037 127.627
2018 252.656 127.256 125.400
2017 247.375 124.427 122.948
2016 241.781 121.939 119.842
2015 237.694 119.944 117.750
2014 232.628 116.891 115.737
2013 225.888 113.278 112.610
2012 228.356 114.737 113.619
2011 220.891 110.729 110.162
2010 212.905 105.800 107.105
2009 206.468 102.780 103.688
2008 201.755 100.815 100.940
2007 198.672 99.127 99.545

Artuklu: 

Artuklu, Mardin ilinin bir ilçesi olarak Türkiye'de yer almaktadır. 12 Kasım 2012 tarihinde kabul edilen 6360 sayılı kanun ile Mardin merkez ilçesinin ayrılması sonucu ilçe statüsüne kavuşmuştur. Artuklu, zengin bir tarih ve kültür mirasına sahip olan Mardin ilinin önemli ilçelerinden biridir.

İlçe, farklı dinî inançların izlerini taşıyan tarihi camiler, türbeler, kiliseler, manastırlar ve benzeri dini yapıları içermektedir. Bu yapılara dair izler, ilçenin zengin kültürel ve tarihi dokusunun bir yansımasıdır.

Artuklu, Mezopotamya bölgesinde Fırat ve Dicle nehirleri arasında konumlanmıştır. Bu coğrafya, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Artuklu, tarih öncesinden itibaren bu zengin topraklarda bir yerleşim merkezi olarak varlığını sürdürmüştür.

M.Ö. 4500 yıllarından başlayarak bu topraklarda Arami, Sümer, Akad, Babil, Mitanniler, Asur, Pers, Bizans, Araplar, Selçuklu, Artuklu ve Osmanlı gibi birçok farklı medeniyetin hakimiyeti altına girmiştir. Dolayısıyla, Artuklu ilçesi, bu uzun tarih boyunca çeşitli kültürel ve tarihi etkileşimlere sahne olmuş bir bölgedir.

Yıl Artuklu Nüfusu Erkek Nüfusu Kadın Nüfusu
2022 189.769 94.999 94.770
2021 186.622 93.822 92.800
2020 182.400 92.124 90.276
2019 178.154 89.707 88.447
2018 174.731 88.521 86.210
2017 168.600 85.411 83.189
2016 163.725 83.185 80.540
2015 156.660 79.457 77.203
2014 151.356 77.225 74.131
2013 148.066 75.118 72.948

Midyat: Tarihi ve kültürel zenginliklere sahip olan Midyat ilçesi, Mardin'in en kalabalık dördüncü ilçesidir.

Midyat, Mardin iline bağlı olan ve tarih boyunca çeşitli dinlerin (İslam, Hristiyanlık ve Êzîdîlik) ve dillerin (Türkçe, Kürtçe, Arapça ve Süryanice) buluşma noktası olarak önemli bir konuma sahiptir. İlçenin kökeni Asur tabletlerinde "Matiate" olarak geçen, Aramice/Süryani bir isim olan "mahallesim" veya "vatanım" anlamına gelir.

Tarih boyunca çeşitli medeniyetlere ev sahipliği yapmış olan Midyat, Asur kralı II. Asur Nasırpal döneminde talan edilmiş ve bu savaşın tarihi tabletlerde yazılmıştır. İlk Süryani Hristiyanlar da bu bölgedeki mağaralarda yaşamışlardır. Midyat, tarih boyunca birçok kez kuşatılmış ve talan edilmiştir. Özellikle I. Dünya Savaşı sırasında, "Ferman" yılı olarak bilinen dönemde, kasaba sakinlerinin büyük bir kısmı hayatını kaybetmiştir. Ancak 1930'lardan itibaren kasaba yeniden canlanmış, kiliseler ve evler onarılmıştır. Bu dönemden sonra yerleşim düzeni daha istikrarlı hale gelmiştir. Midyat, birçok film ve diziye ev sahipliği yapmıştır.

Özgür Özel, vefatının 15'inci yılında Türkan Saylan'ı andı Özgür Özel, vefatının 15'inci yılında Türkan Saylan'ı andı

Midyat'ın deniz seviyesinden yüksekliği 1070 metredir ve Mardin ilinin en geniş ve nüfus bakımından en kalabalık ilçelerinden biridir. İlçeye bağlı 43 köy ve mezra bulunmaktadır. Midyat'ta Müslüman nüfus arasında Kürtler, Türkler ve Araplar bulunurken, Hristiyan topluluklar arasında Süryaniler, Ermeniler ve Keldaniler yer almaktadır. Bu Hristiyan topluluklar arasında mezheplere göre Katolik, Ortodoks ve Protestan mezhepleri bulunmaktadır. Süryaniler, kendi aralarında Süryanice dilini konuşmaktadır, ancak Keldanice ve Ermenice bu bölgede unutulmuş dil gruplarıdır. Ayrıca, Midyat'ta Êzîdî dinine mensup insanlar da yaşamaktadır. Tüm bu dinlerin ve dillerin bir arada bulunması nedeniyle Midyat'a "Diller ve Dinler Şehri" denilmektedir.

Süryanilerin kökeni, eski Mezopotamya'da yaşayan ulusların tarihine dayanır. Yukarı Mezopotamya'daki yazılı tarih evresi, Asurlar ile başlar ve M.Ö. 3000'lerde Sümerlerin kuzeyinde yer alan Asurlar ve Akadlar'ın bölgede bağımsız şehir devletleri kurduğu döneme uzanır. Bu halk, Sami bir dil olan Asurca ve Akadca/Aramice konuşuyordu. Süryanilerin tarihleri, Mezopotamya'nın köklü geçmişine kadar uzanır.

Yıl Midyat Nüfusu Erkek Nüfusu Kadın Nüfusu
2022 120.069 59.939 60.130
2021 118.625 59.124 59.501
2020 117.364 58.606 58.758
2019 114.763 57.351 57.412
2018 113.367 56.850 56.517
2017 110.548 55.251 55.297
2016 108.242 54.266 53.976
2015 105.952 53.117 52.835
2014 105.252 52.577 52.675
2013 105.456 52.891 52.565
2012 105.542 52.684 52.858
2011 107.986 54.078 53.908
2010 106.848 53.424 53.424
2009 106.059 53.101 52.958
2008 113.960 57.613 56.347
2007 114.040 57.260 56.780

Bu ilçeler Mardin'in en kalabalık ve önemli ilçeleridir. Her biri kendine özgü tarihi ve kültürel zenginliklere sahip olan bu ilçeler, Mardin'in önemli yerleşim bölgelerindendir.