Türkiye, 6 Şubat 2023 günü son yılların en büyük felaketlerinden biriyle sarsıldı. Kahramanmaraş'ın Pazarcık ilçesinde merkez üssü olan 7.8 büyüklüğündeki deprem, başta Hatay olmak üzere 11 ilde büyük yıkıma neden oldu. Saatler sonra yaşanan ikinci deprem ise 7.5 büyüklüğündeydi ve yıkımın daha da büyümesine yol açtı. Yüzbinlerce bina yerle bir olurken, son olarak 50 bin 783 kişinin hayatını kaybettiği, 107 bin 204 kişinin ise yaralı olduğu kaydedildi.
DEPREMİN ÜZERİNDEN TAM BİR YIL GEÇTİ
Depremin üzerinden tam bir yıl geçtiğinde, bazı vatandaşlar hala kayıplarını bulma umuduyla çaba sarf ediyor. Enkaz altında kaldıklarını düşündükleri sevdiklerinin cenazelerini bulamayanların bir kısmı, onların öldüğünü kabul ederken, bazıları ise bir gün geri dönecek umuduyla bekliyor. Bir kısmı da cansız bedenlerinin bir parçasına muhtaç olduklarını haykırarak söylüyor.
Fakat, bu tür durumlarda resmi prosedürler gereği Türk Medeni Kanunu’nun 32. Maddesi’ne göre cesedi bulunamayan kişiler, ölüm karinesinden faydalanmak için 'gaip' olarak kabul ediliyor.
KAYIPLAR ÖLÜ OLARAK KABUL EDİLECEK
Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dr. Öğretim Üyesi Elif Aydın Özdemir, Sputnik'e yaptığı açıklamada, kayıp olanların bir yılın dolmasının ardından ölü olarak kabul edileceğini belirtti. Özdemir, 17 Ağustos 1999 Gölcük depreminden daha ağır bir tablonun ortaya çıktığını vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
"Enkaz altında kaldığı bilinen ve cesedine ulaşılamayan kişiler için, depremin üzerinden 1 yıl sonra yeni en erken 6 Şubat 2024’te gaiplik istemiyle mahkemeye başvurulabilir ve mahkeme kararıyla gaip sayılır ve ölmüş gibi kabul edilir.
Enkaz altında kaldığı bilinen ve cesedine ulaşılamayan kişiler için Türk Medeni Kanunu’nun 31. maddesinde düzenlenen ölüm karinesinden veya aynı kanunun 32. maddesinde yer alan gaiplik karinesinden işlem yapılabilir. Ölüm karinesi halinde, kişinin her ne kadar cesedine ulaşılamasa da sanki cesedine ulaşılmış ve öldüğü tespit edilmiş gibi işlem yapılır. Bu sonucun doğabilmesi için öncelikli olarak kişinin ölümüne kesin gözle bakılacak bir durumda kaybolmuş olması ve cesedine de kendisine de ulaşılamaması gerekir.
Depremin olduğu zaman yıkılan binada kesin olarak bulunduğunun ve aradan geçen bunca zamandır kendisine veya cesedine ulaşılamamış olması gereklidir. Gaiplik karinesinden ise, kişinin ancak ölüm tehlikesi içinde kaybolması veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamaması ve ölümü hakkında kuvvetli olasılık olması halinde yararlanılabilir."
